środa, 28 lutego 2018

Marcowe kalendarium



Kalendarium rocznicowe na marzec
01.03.1704
– w Działdowie urodził się Samuel Ernest Tschepius (1704-ok. 1761), bibliotekarz, bibliofil, opracował bibliografię pt. „Biblioteka pruska”
01.03.1901
– w Ustroniu urodził się Józef Lipowczan (1901-1968), nauczyciel, działacz społeczny, zbieracz sztuki ludowej
02.03.1791
– zmarł w Londynie John Wesley (1703-1791), angielski teolog, współtwórca Kościoła metodystów
02.03.1980
– zmarł Gustaw Sommer (1887-1980), nauczyciel, wieloletni organista, zasłużony dla parafii ewangelickiej w Rypinie, ekumenista
03.03.1706
– w Norymberdze zmarł Johann Pachelbel (1653-1706), niemiecki kompozytor i organista-wirtuoz
03.03.1875
– w Zalesiu Wielkim urodził się Cyryl Ratajski (1875-1942), prawnik, polityk, przedsiębiorca i społecznik, prezydent Miasta Poznania
03.03.1876
– w Rynie zmarł ks. Jan Fryderyk Anders (1809-1876), tłumacz literatury religijnej, autor polskich podręczników, superintendent
03.03.1908
w Suchej Górnej (Zaolzie) urodził się ks. Władysław Pawlas (1908-1940), drugi proboszcz w Wiśle, działacz młodzieżowy, zginął w obozie koncentracyjnym
03.03.1981
– w Krakowie zmarł ks. Karol Bronisław Kubisz (1905-1981), syn poety Jana Kubisza, redaktor „Ewangelika Górnośląskiego, proboszcz parafii w Krakowie
03.03.1989
w Ochabach urodził się Józef Pieter, pedagog i psycholog, publicysta, redaktor pisma „Chowanna”, autor ponad 200 prac, profesor i rektor Wyższej Szkoły Pedagogicznej oraz profesor Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
04.03.1942
– w Jasienicy urodził się ks. Marcin Lukas (1942-2005), proboszcz w Wodzisławiu Śląskim
05.03.1808
– urodził się Szymon Konarski (1808-1839), działacz niepodległościowy, kapitan w powstaniu listopadowym, emigrant, pochodził z rodziny ziemiańskiej wyznania kalwińskiego
05.03.1883
urodził się ks. Ryszard Ernest Wagner (1883-1945), duchowny ewangelicki, w latach 1914-1945 proboszcz parafii ewangelickiej w Bielsku, badacz dziejów parafii i ziemi bielskiej, autor licznych książek, aresztowany i przewieziony do obozu dla internowanych Niemców w Świętochłowicach, zmarł wskutek głodu i wycieńczenia
05.03.1929
zmarł Paweł Michejda (1858-1929), gospodarz w rodowym gnieździe Michejdów w Olbrachcicach
06.03.1475
– w Caprese urodził się Michel Angelo Buonarroti (1475-1564), włoski renesansowy malarz, rzeźbiarz, architekt
06.03.1583
– zmarł Zachariasz Ursinus (1534-1583), niemiecki reformowany teolog, współautor Katechizmu Heidelberskiego
06.03.1831
w Tecklenburgu koło Osnabrück urodził się ks. Friedrich Christian Carl von Bodelschwingh (1831-1910), działacz misji wewnętrznej
06.03.1984
– zmarł w Wiesbaden ks. Martin Niemöller (1892-1984), niemiecki teolog luterański i działacz antynazistowski, założyciel Kościoła Wyznającego w Niemczech, więzień obozów koncentracyjnych, prezydent ŚRK w latach 1961-1968
07.03. 1274
– w Kossanouva zmarł Tomasz z Akwinu (1224 lub 1225-1274), teolog i filozof, doktor Kościoła, twórca tomizmu.
07.03.1629
w Lesznie zmarł kaznodzieja protestancki ks. Marcin Gracjan Gertych (1568-1629), senior braci czeskich.
07.03.1679
– w Grudziądzu zmarł ks. Jan Herbinius-Kapusta (1627-1679 r.), duchowny ewangelicki, uczony, pedagog i filantrop, rektor szkół, autor prac z zakresu teologii, pedagogiki, językoznawstwa, geologii, poeta i tłumacz.
07.03.1906
w Szumbarku koło Cieszyna urodził się ks. Eryk Cimała (1906-2005), proboszcz polskiej parafii ewangelickiej w Cambridge
07.03.1937
– w Marburgu zmarł ks. Rudolf Karl Ludwig Otto (1869-1937), historyk, psycholog religii, inicjator odnowy liturgii luterańskiej
6-8.03.1901 ok.
– w Rzymie zmarł Aleksander Gierymski (1850-1901), malarz, prekursor polskiego impresjonizmu
08.03.1919
– w Kłajpedzie zmarł Jan Karol Zembrzycki (1856-1919), wydawca na Mazurach, folklorysta, założyciel bibliotek, opracował „Kalendarz Ewangelicko-Polski dla Mazur, Śląska i dla Kaszubów”
08.03.1920
– w Giessen zmarł Wilhelm Bousset (1865-1920), egzegeta ewangelicki, twórca tzw. szkoły historii religii, profesor Nowego Testamentu
09.03.1813
w Wołczynie urodził się ks. Aleksander Fryderyk Prusse (1813-1896), kaznodzieja, pedagog, publicysta na Śląsku
09.03.1856
zmarł ks. Karol Fryderyk Kotschy (1789-1856), proboszcz parafii w Ustroniu, botanik, tłumacz pieśni kościelnych na język polski
10.03.1822 
– w Poznańskiem zmarł Józef Wybicki, autor tekstu Mazurka Dąbrowskiego (ur. 29.09.1747)
10.03.1878
– w Gródku nad Olzą urodził się ks. Paweł Nikodem (1878-1954), senior diecezji śląskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, redaktor „Posła Ewangelickiego” i „Kalendarza Ewangelickiego”, współzałożyciel i prezes Stowarzyszenia księży Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, inicjator Spółdzielczego Banku Ewangelickiego, budowniczy Domu Związku Młodzieży Ewangelickiej „Prażakówka” w Ustroniu
10.03.1908
w Malmö urodził się Daniel Cederberg (1908-1969), szwedzki duchowny zaangażowany w ruch ekumeniczny, działacz charytatywny, przyjaciel Polski
12.03.1607
– urodził się ks. Paul Gerhardt (1607-1676), autor pieśni religijnych
12.03.1951
– zmarł w Cieszynie Czesław Kuryatto (1902-1951), malarz, portrecista, związany z Wisłą
12.03.604
– zmarł Grzegorz I (ok. 540-604) biskup Rzymu, reformator śpiewu kościelnego
13.03.1592
– w Radziejowie zmarł ks. Andrzej Prażmowski (?-1592), działacz reformacyjny, proboszcz kościoła Św. Jana w Poznaniu, usunięty za szerzenie nauk Kalwina
13.03.1813
– w Szkocji urodził się David Livingstone (1813-1873), szkodzi misjonarz i odkrywca, wywarł duży wpływ na stosunek Zachodu do Afryki
13.03.1913
w Warszawie zmarł Walery Przyborowski (1845-1913), powieściopisarz, dziennikarz i historyk, uczestnik powstania styczniowego
14.03.1901
– w Orłowej na Zaolziu urodził się ks. Józef Berger (1901-1962), profesor teologii Akademii Teologicznej w Modrej k. Bratysławy, działacz społeczny, malarz
15.03.1587
– w Herborn zmarł Kasper Olevianus (1536-1587), współtwórca Katechizmu Heilderberskiego
15.03.1677
– w Siemionach koło Giżycka urodził się Adam Maciewski (1677-1717), nauczyciel i pisarz w Toruniu, uważany za znawcę języka polskiego, luteranin
15.03.1839
– w Greiz (Niemcy) urodził się Henryk Dietel (1849-1911), przemysłowiec w Sosnowcu, protektor ewangelików w Zagłębiu Dąbrowskim
15.03.1991
– w Warszawie zmarł Stanisław Lorentz (1899-1991), historyk sztuki, odbudował Zamek Królewski w Warszawie
15.03.2004
– w Tbilisi zmarł ks. Gert Hummel (1933-2004), niemiecki duchowny i teolog ewangelicko-luterański, profesor teologii systematycznej w Saarbrucken. Zajmował się także odtwarzaniem społeczności luterańskiej w Azerbejdżanie
16.03.1678
– urodził się Samuel Tschepius (Trzepski), duchowny w Działdowie, wydał {„Doskonały kancjonał pruski”, tłumacz literatury religijnej
16.03.1940
– w Mårbacka zmarła Selma Lagerlof (1858-1940), pisarka szwedzka uhonorowana nagrodą Nobla w 1909 r.
16.03.1977
– zmarł prof. dr hab. Wilhelm Król, członek Rady Opiekuńczej Diakonatu „Eben-Ezer” w Dzięgielowie, członek Synodu, profesor Politechniki Śląskiej, specjalista w dziedzinie konstrukcji budowlanych
17.03. 1876
– w Nawsiu urodził się Władysław Michejda (1876-1937), adwokat, burmistrz Cieszyna, działacz narodowy
17.03.1879
w Błędowicach Dolnych urodził się Józef Kiedroń (1879-1932), działacz gospodarczy na Śląsku, minister przemysłu i handlu w rządzie Grabskiego
17.03.1890
– na Kujawach urodził się ks. Zygmunt Michelis(1890-1977),duchowny, uczestniczył w odbudowie kościoła św. Trójcy w Warszawie, radca Konsystorza, zastępca biskupa, prezes Synodu, działacz ekumeniczny
17.03.1911
– w Stawiszynie urodził się ks. Jerzy Sachs (1911-1977), konsenior Diecezji Pomorsko-Wielkopolskiej
17.03.1917
– w Cieszynie zmarł Jerzy Klus (1839-1917), organista, opracował choralnik do kancjonału ks. Jerzego Heczki
17.03.1997
– w Dzięgielowie zmarła siostra Danuta Wanda Gerke (1909-1997), diakonisa, przełożona Diakonatu Żeńskiego „Eben-Ezer” w Dzięgielowie (1945-1981)
18.03.1810
– urodził się Aleksander Ludwik Robert Fiedler (1810-1877), duchowny na Śląsku, proboszcz w Międzyborzu, wydawca kancjonału, językoznawca, etnograf
18.03.1898
– w Brodowie (pow. Działdowo) urodził się Karol Małłek (1898-1969), nauczyciel, publicysta, zbieracz folkloru mazurskiego, działacz narodowy na Mazurach
18.03.1992
– w Warszawie zmarł ks. sen. Waldemar Lucer (1906-1992), zwierzchnik Diecezji Wrocławskiej


19.03.1896
w Kozakowicach Dolnych urodził się Paweł Rymorz (1896-1985), uczestnik I wojny światowej, założyciel Towarzystwa Ewangelickiego w Poznaniu, działacz społeczny
19.03.1929
– w Malvern (Pensylwania)urodził się Harvey Cox (1929) – teolog, profesor Harvard Divinity School. Badacz tzw. teologii sekularyzacji, teologii wyzwolenia oraz roli chrześcijaństwa w Ameryce Łacińskiej.
19.03.1977
– w Kluczborku zmarł ks. Karol Klus (1911-1977), katecheta, duchowny, więzień obozów koncentracyjnych, organizator życia parafialnego na opolszczyźnie w okresie powojennym, wieloletni proboszcz parafii w Kluczborku
1927.03.09
– w Ehingen urodził się ks. Johannes Hanselman (1927-1999), biskup Ewangelicko-Luterańskiego Kościoła w Bawarii, prezydent ŚFL
20.03.1568
– w Tapiawie k. Królewca zmarł Albrecht Hohenzollern (1490-1568) ostatni wielki mistrz Zakonu Krzyżackiego, następnie twórca i książę w Prusach, pierwszym na świecie państwie z ewangelickim Kościołem krajowym
20.03.1678
– w Działdowie urodził się Samuel Tschepius (1678-1750), pisarz religijny, duchowny na Mazurach, wydawca śpiewnika w języku polskim
20.03.1755
– w Tarnowskich Górach zmarł Samuel Ludwik Zasadius (1695-1755), duchowny na Śląsku, wybitny pisarz religijny
20.03.1945
w Grodzisku Mazowieckim zmarł Ludwik Józef Evert (1863-1945), inicjator powołania wielu instytucji handlowych i firm m.in. oficyny wydawniczej Księgarnia i Dom Wysyłkowy „Trzaska, Evert, Michalski”
21(?).03.1549
– na Warmii zmarł ks. Nikolaus Decius (1485-1549), duchowny luterański.
21.03.1685
– w Eisenach urodził się Jan Sebastian Bach (1685-1750), kompozytor, organista
21.03.1875
w Tomaszowie Mazowieckim urodził się ks. Karol Serini (1875-1931), duchowny, doktor teologii, proboszcz w Zgierzu (1905-1920)
21.03.1914
– w Kramniku koło Suwałk urodził się ks. dr Alfred Jagucki (1914-2004), doktor teologii, wieloletni proboszcz w Cieszynie, duszpasterz Diakonatu „Eben-Ezer” w Dzięgielowie
21.03.1962
– w Warszawie zmarł ks. bp Jan Szeruda (1889-1962), duchowny, biblista, biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego(1945-1951), wykładowca na Wydziale Teologii Ewangelickiej Uniwersytetu Warszawskiego, później Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej, orientalista, ekumenista, członek towarzystw naukowych
23.03.1663
– w Lubece urodził się August Hermann Francke (1663-1727), teolog, pedagog, działacz pietystyczny, założyciel zakładów wychowawczych, szkoły misyjnej, drukarni i księgarni.
23.03.1828
– w Warszawie zmarł Aleksander Jan Konstanty Norblin (1777-1828), brązownik, założyciel firmy "Norblin i Spółka"
23.03.1903
– zmarł August Schroeiber, misjonarz na Sumatrze
24.03.1812
– w Warszawie urodził się Leopold Stanisław Kronenberg (1812-1878), bankowiec, m.in. założył własny dom handlowy, wybudował nowoczesną fabrykę wyrobów tytoniowych, założyciel Wyższej Szkoły Handlowej, która dała początek SGH
24.03.1844
– zmarł Bertel Thorvaldsen (1770-1844), duński rzeźbiarz, autor rzeźb religijnych, jego dzieła w Polsce to pomnik Mikołaja Kopernika i księcia Józefa Poniatowskiego
24.03.1992
– zmarł ks. Paweł Bocek (1909-1992), proboszcz w Ustroniu
25.03.1929
– w Gnojniku zmarł Jan Kubisz (1848-1929), nauczyciel na Śląsku Cieszyńskim, poeta, działacz społeczny wydał tomiki poezji i „Pamiętnik starego nauczyciela”
26.03.1870
– w Czeskim Cieszynie zmarł Michal Hodža (1811-1870), duchowny ewangelicki, słowacki działacz narodowy, pisarz, językoznawca
27.03.1328
– w Kolonii zmarł Mistrz Eckhart (1260-1328), filozof, teolog, twórca nadreńskiej szkoły duchowości
27.03.1588
– w Kutach koło Węgorzewa urodził się ks. Celestyn Myślenia (1588-1653), wybitny teolog Uniwersytetu w Królewcu, znawca języków orientalnych
27.03.1729
w Gdańsku zmarł ks. Johann Sartorius (1656-1729), duchowny ewangelicki, mistrz retoryki, profesor gimnazjów akademickich, autor około 150 rozpraw z dziedziny filozofii i nauk przyrodniczych
27.03.1909
– w Cieszynie zmarł ks. Teodor Haase (1834-1909), duchowny ewangelicki, wydawca prasy, austriacki polityk, członek Rady Miasta Bielsko od 1859, senior śląskich ewangelików od 1865
27.03.1929
w Katowicach zmarł Józef Rostek (1859-1929), dr medycyny i wybitny działacz narodowy, założył kilka organizacji i pism polskich w Raciborzu
27.03.1953
w Lyonie zmarł Paul Couturier (1880-1953), działacz ekumeniczny, pionier Tygodnia Modlitwa o Jedność Chrześcijan
27.03.754
– zmarł Jan z Damaszku, teolog, pisarz chrześcijański
28.03.1592
– we wsi Niwnice k. Uherskiego Brodu na Morawach urodził się Jan Amos Komeński (1592-1670), wybitny czeski pedagog, reformator szkolnictwa, twórca nowoczesnej pedagogiki, biskup Jednoty Braci Czeskich w Wielkopolsce
28.03.1727
– w Królewcu zmarł Jan Dawid Cenker (?–1727), drukarz i wydawca, prowadził Drukarnię Polską w Królewcu, wydawca „Poczty Królewieckiej”
29.03.1824
– w Aker koło Oslo zmarł Hans Nielsen Hauge (1771-1824), norweski kaznodzieja i reformator religijny
29.03.1906
– urodziła się Marta Aluchna-Emelianow (1906-1991), poetka, współzałożycielka parafii ewangelickiej w Słupsku w 1946 r.
29.03.1998
zmarł ks. Andrzej Hauptman, proboszcz parafii w Zabrzu, prezes BPGA i prezes Synodu Kościoła
30.03.1820
– urodził się Andrzej Spadkowicz, duchowny ewangelicki i poeta słowacki
30.04.1873
– zmarł David Livingstone (1813-1873), szkocki podróżnik, lekarz i misjonarz, badacz Afryki,
31.03.1645
– w Międzyborzu urodził się ks. Samuel Cretius (Kret)(1645-1699), proboszcz w Międzyborzu, wydał „Kancjonał kościelny międzyborski”
31.03.1875
– w Cieszynie zmarł Edward Świerkiewicz (1808-1875), malarz, publicysta, aktor, działacz społeczny
31.03.1962
– w Częstochowie zmarł ks. Leopold Wojak (1867-1962), proboszcz w Brzezinach k. Łodzi, później w Częstochowie (urodził się 15.04.1867)
31.03.1985
– w Des Moines (Waszyngton) zmarł ks. Carl Mau (1922-1995), duchowny, sekretarz generalny ŚFL w latach 1974-1985