Daty w styczniowym kalendarzu 2023

01.01.1863 – prezydent USA, Lincoln zniósł niewolnictwo murzynów

06.01.1493 – w Örebro urodził się Olav Petri, właściwie Olof Petterson (zm. 1552), szwedzki pisarz, tłumacz reformator Szwecji, Był jednym z najważniejszych tłumaczy Biblii Gustawa Wazy, przetłumaczył i stworzył wiele szwedzkich psalmów oraz dużą liczbę własnych, oryginalnych pism religijnych. Był on także autorem najlepszego pozareligijnego utworu tego okresu – En svensk krönika (Szwedzka kronika).

06.01.1573 – odbyła się Konfederacja Warszawska, podpisanie aktu pokoju wyznaniowego w Polsce, zagwarantowanie tolerancji wyznaniowej w Polsce

06.01.2003 – rozpoczęto emisję pierwszego w Polsce codziennego, godzinnego radiowego programu luterańskiego „Po prostu” przygotowywanego przez Centrum Misji i Ewangelizacji w Dzięgielowie oraz parafię ewangelicko-augsburską w Gliwicach.

06-28.01.1583 – sejm konwokacyjny w Warszawie uchwala „pokój dysydentów”, tj. równouprawnienia ewangelików prawosławnych z katolikami

07.01.1813 – w Ilensfeld urodził się Karol Ernest Wedel (zm. 1902), przemysłowiec w Warszawie

08.01.1673 – w Kiejdanach na Litwie zmarł Jan Borzymowski (ur. 1610), biblista, filolog, teolog ewangelicko-reformowany, tłumacz pieśni kościelnych z języka polskiego na litewski

10.01.1833 – urodził się August Robert  Wolff (zm. 1910), księgarz, wydawca w Warszawie

11.01.1673 – w Lesznie zmarł ks. Jan Bythner (ur. 1602), senior jednoty braci czeskich, pisarz religijny

13.01.1593­ – zmarł Szymon Budny (ur. 1530), myśliciel, biblista i teolog braci polskich

15.01.1863 – ukazał się pierwszy numer „Zwiastuna Ewangelicznego” założonego i redagowanego przez ks. Leopolda M. Otto, działacza oświatowego i kaznodzieję

16.01.1883 – w Łyżbicach (Zaolzie) urodził się Karol Grycz (zm. 1963), matematyk, dyrektor Państwowego Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczego w Cieszynie, prezes Towarzystwa Śpiewaczego „Harmonia”, wiceprezes Okręgu Śpiewaczego Bielsko-Cieszyńskiego

18.01.1563 – opublikowano Katechizm Heilderberski, najważniejszy obok Małego Katechizmu Marcina Lutra katechizm reformacji w XVI w.

19.01.1733 – wyprawa Braci Misyjnych (Brüdermissionare) na Grenlandię

23.01.1863 – w Tomaszowie Mazowieckim zmarł Jan Jakub Benni (ur. 1800) duchowny ewangelicki, teolog, hebraista, działacz społeczny, organizator pierwszej parafii ewangelickiej w Tomaszowie Mazowieckim

26.01.1603 – w Brodnicy zmarł ks. Erazm Gliczner (ur. 1535), przywódca wielkopolskich luteran, pisarz religijny i pedagogiczny

Boże Narodzenie 2022

Życzę Bożego błogosławieństwa Wszystkim, 

którzy odwiedzają mój blog!

 

Wypisy z twórczości pisarskiej ks. prof. dr. Jerzego Gryniakowa

    Życie bez miłości jest pozbawione sensu, a nawet przeklęte. Człowiek mija się ze swoim przeznaczeniem, jeśli unika służby dla bliźniego. I do tej służby nie musi sobie wyszukiwać na wlasną rękę jakiegoś pola działania, ponieważ jest mu ono dane już w jego zawodzie i na jego stanowisku.

"Zwiastun" 1984, nr 1/2, s.5

***

    Zakon, czyli przykazania Boże – można przyrównać do lustra. Lustro ukazuje naszą twarz, w nim poznajemy, czy wszystko jest w porządku. Przykazania z ich jasnymi nakazami i zakazami są lustrem, w którym możemy stwierdzić, czy w naszym życiu wewnętrznym jest wszystko w porządku, a przede wszystkim w naszym stosunku do Boga. Do lustra w naszym pokoju nie potrzebujemy zawsze zaglądać. Ale przykazania są lustrem, z którego trzeba korzystać. One bowiem wskazują drogę, więcej,, one umożliwiają w ogóle współżycie między ludźmi. I jeszcze jedna charakterystyczna rzecz. W tym lustrze przykazań rozpoznajemy się razem jako ci, którzy właśnie przekraczają Boże przykazania, którzy niedopasują, którym tak wiele nie dostaje, którzy zdają sobie spraw, że przez zakon nie można być zbawionym, że zakon daje tylko poznanie grzechów.

"Zwiastun" 1987, nr 19/20, s. 274

***

    Etyka ewangelicka jest etyką biblijną. Biblia poucza nas, że z zakłóconego stosunku do Boga wynika zakłócony stosunek człowieka do samego siebie, a także innych ludzi, oraz do środowiska, w którym człowiek żyje.

"Zwiastun" 1987, nr 11, s. 166

***

    Na tym polega współczesne duszpasterstwo, aby iść z drugim kawałek jego trudnej drogi, wczuć się w jego sytuację, jego problemy, iść z nim nawet „dwie mile”, rozmawiać z nim, starać się go wysłuchać, zrozumieć, nie stawiać przed nim ocen, ani diagnoz, nie moralizować i nie uogólniać.

"Zwiastun" 1982, nr17, s. 238-239

***

    Dialog ekumeniczny nie może przerodzić się w jakąś skostniałą instytucję, lecz musi umożliwić społeczność, którą chrześcijanie będą żyli. Muszą się znaleźć płaszczyzny wzajemnego spotykania się, które zapewnia partnerską wymianę między teologami – zarówno pomiędzy poszczególnymi wyznaniami, jak też między różnymi kulturami.

"Zwiastun" 1979, nr 20, s. 310

***

    Być mniejszością – to jest pewien dar Boży, z którego trzeba umieć skorzystać. Oczywiście wymaga to mobilizacji wszystkich sił i wykorzystania wszystkich talentów, często uśpionych i drzemiących, w wielu wypadkach bezmyślnie i nieodpowiedzialnie marnowanych. Parafia mniejszości powinna uzdolnić swoich zborowników do współpracy. W myśl Biblii wszyscy jesteśmy „współpracownikami Bożymi” – tak wysoką rangę nadaje nam Bóg!

"Zwiastun" 1979, nr 15/16, s. 233

***

    Czas pasyjny ma nam posłużyć do lepszego poznania Tego, który wycierpiał najwięcej, który był rzeczywiście bez winy, który ofiarował samego siebie, abyśmy byli poświęceni w prawdzie. Jezus pragnie być arcykapłanem, który zarazem sam zostaje złożony na ołtarzu jako ofiara. Jego krew przelewa się dla całego świata.

"Zwiastun" 1979, nr 7, s. 101

***

    Nie potrzebują oni [niepełnosprawni] i nie oczekują naszej litości, gdyż moglibyśmy ich tym dotknąć, potrzebują bezpośredniego kontaktu, naszej akceptacji. Mają bowiem pełne prawo do tego, aby brać ich poważnie jako tych, za których Chrystus również umarła na krzyżu. Przeto też i oni winni znaleźć swój dom w parafii i czuć się tutaj dobrze. Może nawet lepiej niż w niejednym domu, gdzie nie mogą znaleźć miłości.

"Zwiastun" 1979, nr 1, s. 12

***

    Od chrześcijańskich rodziców można wymagać dążenia do tego, aby ich dzieci nie znalazły się w sytuacji, która spowodowałaby, że wiara chrześcijańska stałaby się czymś obcym, czymś prawie bez żadnego znaczenia, jakby na marginesie „normalnego” życia.

"Zwiastun" 1973, nr 1, s. 13

***

    Słuchanie jest procesem złożonym i wielotorowym. Składa się nań: racjonalne pytanie pod adresem Słowa oraz rozumienie go, zgoda na postawienie sobie pytania przez samo Słowo, wreszcie medytujące i modlitewne zatopienie się w Słowie. Do słuchania potrzebna jest cisza i koncentracja – zresztą nie tylko Słowa biblijnego, ale również słów z tego świata, słów naszych bliźnich. W cierpliwym słuchaniu, gotowym do nauczenia się czegoś i przestawienia na inny tor, Słowo otwiera się niejako przed nami i zostaje nam udostępnione – w ten sposób, że możemy dalej powtórzyć, wykonać i wprowadzić w życie. Słuchanie znajduje bowiem swoje uwieńczenie w posłuszeństwie.

"Zwiastun" 1972, nr17, s. 255

***

    Czy potrafimy uwolnić się od troski o siebie samych? Nie, tego nie zdoła osiągnąć nikt w całej pełni. W granicach naszych możliwości leży jednak to, że możemy się znajdować w drodze, w drodze do osiągnięcia celu. „Szukajcie Królestwa Bożego”. Możemy więc wejść na drogę prowadzącą do celu. Jezus nie posyła nas na jakąś idylliczną wyspę, gdzie można by spędzić życie na błogim nieróbstwie, ani też na pole minowe, gdzie wszystko jest z góry skazane na stracenie. Nasza droga prowadzi pośrodku, między sielanką a rezygnacją. Musimy tylko inaczej spojrzeć na nasze troski. Gdy będziemy stali na drodze do Królestwa Bożego, wtedy łatwiej nam będzie pojąć, że Bóg troszczy się o nasz pokarm i odzienie. Wtedy troszczyć się będziemy przede wszystkim o to, aby dojść do tego Królestwa.

"Zwiastun" 1972, nr 12, s. 188

***

    Zakon czyli przykazania – to jakby lustro. Wiemy, wszak do czego służy lustro – ukazuje naszą twarz, naszą postać. Przykazania z ich jasnymi nakazami i kazaniami są lustrem, w którym możemy się przejrzeć i stwierdzić, czy w naszym życiu wewnętrznym coś jest w porządku albo nie. Z tą jednak różnicą, że w lustro nie potrzebujemy często spoglądać. Natomiast przykazania są lustrem, którego musimy używać. Przykazania bowiem wskazują drogę i mówią, jak mamy się zachowywać wobec Boga i bliźnich. W lustrze przykazań rozpoznajemy się jednak jako ci, którzy przekraczają przykazania – „gdyż przez zakon jest poznanie grzechów” – jak pisze Apostoł.

"Zwiastun" 1992, nr 21, s. 342

***

    Nasza wiara bez dobrych czynów byłaby martwa. Nie wolno nam tych uczynków uważać za zasługę, lecz za coś normalnego, oczywistego, jako oczywiste owoce naszej wiary, które będą automatycznie wypływać z naszego życia.

"Zwiastun" 1992, nr 21, s. 343

***

Daty w grudniowym kalendarzu 2022

03.12.1922 – w Błędowicach Dolnych urodził się ks. dr Władysław Kiedroń (zm. 1992), biskup Kościoła Ewangelickiego A.W. na Zaolziu, absolwent LO im. A. Osuchowskiego w Cieszynie, Szkoły Podchorążych Saperów w Szkocji i Uniwersytetu Warszawskiego. Służył w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. (zm. 1 III 1992 r.)

04.12.1632 – Krzysztof Radziwiłł ofiarował królowi Władysławowi IV egzemplarz Biblii Gdańskiej

05.12.1852 – w Lesznej Górnej urodził się ks. Jan Pindór (zm. 1924), proboszcz w Cieszynie, tłumacz i redaktor książek religijnych, autor pamiętników. Angażował się w działalność Towarzystwa Ewangelickiego Oświaty Ludowej oraz organizował związki młodzieżowe, trzeźwościowe i szkółki niedzielne na Ziemi Cieszyńskiej, obrońca języka polskiego

7.12.1872 – urodził się Stefan Ludwik Lilpop (zm. 1923), zegarmistrz, kolekcjoner dzieł sztuki, przemysłowiec w Warszawie

09.12.1592 – w Rogalinie urodził się Krzysztof Arciszewski (ur. 1592), arianin, generał artylerii Holandii, Brazylii i Polski oraz admirał floty Brazylii

11.12.1942 – w Berlinie zmarł Jochen Klepper (ur. 1903), niemiecki poeta i prozaik, dziennikarz i publicysta, który urodził się w Bytomiu

11.12.1792 – w Salzburgu urodził się Joseph Mohr (zm. 1848), austriacki ksiądz, autor słów popularnej kolędy „Cicha noc” napisanej w 1816 r. Słynął ze swej hojności – niemal wszystkie swoje dochody przeznaczał na pomoc potrzebującym. W Wagrain założył szkołę i stworzył specjalny fundusz umożliwiający dzieciom z rodzin ubogich naukę.

16.12.1922 – zabójstwo Gabriela Narutowicza (ur. 1865), profesor politechniki w Zurychu, minister robót publicznych, minister spraw zagranicznych, pierwszy prezydent RP

17.12.1882 – w Brodowie urodził się Michał Żywiec (zm. 1954), wójt, członek rady parafialnej, działacz na rzecz Mazurów, domagał się polskich nabożeństw w kościele ewangelickim

19.12.1912 – w Simoradzu urodził się ks. Gustaw Molin (zm. 1993), duchowny ewangelicki, proboszcz parafii w Międzyrzeczu (1951-1982), katecheta i wikariusz w Ustroniu (1936-1938), później katecheta w Chorzowie na Górnym Śląsku (1939). administrator (1945-1951)

19.12.1882 – w Warszawie zmarł Antoni Kolberg (ur. 1815), malarz, namalował ostatni portret Chopina przed śmiercią, nauczyciel rysunku i malarstwa w stołecznych gimnazjach. Tworzył klasycystyczne obrazy religijne, rodzajowe i portrety, a także dekoracje ścienne, m.in. w kościele w Wilanowie (zachowane) i we wnętrzach Hotelu Europejskiego i Towarzystwa Kredytowego w Warszawie (zniszczone w czasie II wojny światowej).

20.12.1552 – w Torgau zmarła Katarzyna von Bora (ur. 1499), żona reformatora Marcina Lutra

21.12.1672 – w Krobsdorf (obecnie Dolny Śląsk) urodził się ks. Johann Christoph Schwedler (zm. 1730), niemiecki duchowny luterański, kaznodzieja, proboszcz w Wieży k. Gryfowa Śląskiego (dawniej Niederwiese), autor 500 pieśni, np. „Czy chcesz wiedzieć, co ja wiem” (ŚE 116), przyjaciel Mikołaja von Zincendorfa (1700-1760)

21.12.1672 – na Dolnym Śląsku urodził się ks. Beniamin Schmolk (zm. 1737), wybitny poeta niemieckiego Baroku pieśniarz, autor ok. 1183 pieśni, diakon a później proboszcz parafii w Świdnicy (zmarł 12.02.1737)

22.12.1902 – urodził się ks. Henryk Zalewski (zm. 1984), duchowny, początkowo katecheta w Łodzi, do wybuchu II wojny światowej pracuje w parafiach nadbużańskich, po wojnie podejmuje pracę duchownego w Kościele Metodystycznym w Ostródzie, potem w Łodzi. Wraca do pracy w Kościele Ewangelickim, obejmuje parafię w Diecezji Mazurskiej

23.12.1982 – w Jastrzębiu Zdroju zmarł ks. Józef Krop (ur. 1912), proboszcz parafii w Golasowicach (urodził się w Lesznej Górnej 25.12.1912)

31.12.1622 – papież Grzegorz XV zakazał czytania Biblii

31.12.1862 – w Płowęsy urodził się Ryszard Herman Abramowski (zm. 1932), duchowny ewangelicki, tłumacz, wydawca oraz redaktor. kierownik szkoły w Wielbarku. Od 1886 kaznodzieja w Olsztynku. Od 1889 proboszcz w Działdowie, później w Miłkach (1904-1929). Kazania wygłaszał w języku polskim, miłośnikiem polskiej literatury, wydał w Berlinie zbiory kazań w języku polskim pt.: „Ubogim ewangelia opowiadana bywa”, wydawca pisma polskiego dla ludności ewangelickiej: „Polski Przyjaciel Familii”

  

Bibliografia prac teologicznych ks. prof. dr. Jerzego Gryniakowa. Cz. 2

1980

1.      Rola czynnika emocjonalnego w nauczaniu kościelnym : z zagadnień psychologii pedagogicznej, „Kalendarz Ewangelicki” 1980, s. 230-234

1981

2.      Rola fantazji w nauczaniu, „Kalendarz Ewangelicki” 1981, s. 178-183

3.      Nowe tendencje w szwedzkim budownictwie kościelnym, „Zwiastun” 1981, nr 6, s. 84-85

4.      Kaznodziejstwo Billy Grahama, „Rocznik Teologiczny ChAT” 1981, z. 1, s. 45-50

5.      Sprawozdanie z działalności Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej za rok akademicki 1980/81, „Rocznik Teologiczny ChAT” 1981, z. 2, s. 151-185

6.      Kościół jako środek komunikowania się w Norwegii, „Zwiastun” 1981, nr 3, s. 38.43

7.      Misyjna formacja duszpasterza, „Zwiastun” 1981, nr 15/16, s. 234-235

1982

8.      Sprawozdanie z działalności Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej za rok 1981/82, „Rocznik Teologiczny ChAT” 1982. z. 2, s. 117-150

9.      Specyficzne cechy polskiego kazania ewangelickiego, „Rocznik Teologiczny ChAT” 1982, z. 1, s.21-29

10. Jubileusz ks. prof. dr. Woldemara Gastpary’ego, „Zwiastun” 1982, nr 20, s. 290

1983

11. Luteranizm w Afryce, „Kalendarz Ewangelicki” 1983, s. 124-126

12. Marcin Luter jako kaznodzieja, „Rocznik Teologiczny ChAT” 1983, z. 2, s. 117-126

13. Sprawozdanie z działalności Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie za rok akademicki 1982/1983, „Rocznik Teologiczny ChAT” 1983, z. 2, s. 195-238

1984

14. Luter a diakonia, „Zwiastun” 1984, nr 1/2, s. 5

15. Sprawozdanie z działalności Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie za rok akademicki 1983/84, „Rocznik Teologiczny ChAT” 1984, z. 2, s. 47-84

16. Zgon ks. prof. dr. W. Gastpary'ego, „Rocznik Teologiczny ChAT” 1984, z. 2, s. 291-292

17. Charyzmat i instytucja, „Zwiastun” 1984, nr 21/22, s. 349

18. Nieznana forma duszpasterstwa, „Zwiastun” 1984, nr 1/2, s. 11

19. Pamiętajcie na przewodników waszych… (Hbr 13,7), „Zwiastun” 1984, nr 1/2, s. 12.21

1985

20. Kazanie, „Rocznik Teologiczny ChAT” 1985, z. 2, s. 229-234

21. Nabożeństwo : teoria i praktyka, „Zwiastun” 1985, nr 13/14, s. 215-216

22. Sprawozdanie z działalności Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie za rok akademicki 1984/85, „Rocznik Teologiczny ChAT” 1985, z. 2, s. 235-270

23. Non omnis moriar, „Zwiastun” 1985, nr 3, s. 37-38.43

1986

24. Rola myślenia i pytań ucznia w nauczaniu kościelnym, „Kalendarz Ewangelicki” 1986, s. 179-185

25.  Teksty Starego Testamentu w homiletyce chrześcijańskiej, „Rocznik Teologiczny ChAT” 1986, z. 1, s. 21-35

26. Historia Kościoła w katechetyce ewangelickiej, „Rocznik Teologiczny ChAT” 1986, z. 2, s. 3-10

27. Sprawozdanie z działalności Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie za rok akademicki 1985/1986, „Rocznik Teologiczny ChAT” 1986, z. 2, s. 209-248

1987

28. Odkrycie wielkiej prawdy Bożej (Rz 1,17; 3,20), „Zwiastun” 1987, nr 19/20, s. 273-274

29. Technologia genów – ryzykowne przedsięwzięcie, „Zwiastun” 1987, nr 11, s. 164-166

30. Przemówienie Księdza Rektora, „Rocznik Teologiczny ChAT” 1987 z. 2, s. 179-180

31. Sprawozdanie z działalności Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie za rok akademicki 1986/87, „Rocznik Teologiczny ChAT” 1987 z. 2, s. 181-216

32. Mit i racjonalność, „Zwiastun” 1987, nr 21/22, s. 313-314

1988

33. Przemówienie rektora, „Rocznik Teologiczny ChAT” 1988, z. 2, s. 191-192

34. Po egzaminach wstępnych w ChAT, „Zwiastun” 1988, nr 17/18, s. 281-282

1989

35. Chrześcijańska Akademia Teologiczna w latach 1984-1989, „Rocznik Teologiczny ChAT” 1989 z. 1/2, s. 5-16

36. Przemówienie księdza rektora, „Rocznik Teologiczny ChAT” 1989, z. 1/2, s. 187-190

1990

37. Z działalności Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej, „Kalendarz Ewangelicki” 1990, s. 70-72; 1989, s. 86-88; 1988, s. 96-98

38. Przemówienie inauguracyjne, „Rocznik Teologiczny ChAT” 1990, z. 2, s. 317-318

39.  Kazanie żałobne na pogrzebie ks. prof. dr. Jana B. Niemczyka, „Rocznik Teologiczny ChAT” 1990, z. 2, s. 367-369

40. Kościół w mieście, „Zwiastun” 1990, nr 9, s. 71

1991

41. Chrześcijańska Akademia Teologiczna w r. 1989/90, „Kalendarz Ewangelicki” 1991, s. 32-34

42. Pożegnanie śp. ks. prof. dr. Jana B. Niemczyka wygłoszone w czasie nabożeństwa żałobnego w kościele Św. Trójcy w Warszawie (1 Kor 2,1-5), „Zwiastun” 1991, nr 4, s. 37-38

1992

43. Jedynie z wiary (Rz 3,23–24), „Zwiastun” 1992, nr 21/22, s. 342-343