Daty w kalendarzu marcowym

 Marzec 2023

01.03.1833 – w Wyszogrodzie urodził się ks. Edward Boener (zm. 1910), duchowny ewangelicki, proboszcz w Zduńskiej Woli (1856-1910), uczestnik Powstania Styczniowego, działacz społeczny i narodowy, Polak z wyboru (ur. w Wyszogrodzie), założył Ochotniczą Straż Pożarną

05.03.1883 – urodził się ks. Ryszard Ernest Wagner (zm.1945), proboszcz parafii  w Bielsku, badacz dziejów parafii i ziemi bielskiej, autor licznych książek, zmarł w obozie dla internowanych Niemców w Świętochłowicach

06.03.1583 – zmarł Zachariasz Ursinus (ur. 1534), niemiecki reformowany teolog, współautor Katechizmu Heidelberskiego

08.03.1523 – Zygmunt Stary wydał edykt przeciw Reformacji

09.03.1813 – w Wołczynie urodził się ks. Aleksander Fryderyk Prusse (zm. 1896), kaznodzieja, pedagog, publicysta na Śląsku

10.03.303 – edykt cesarza Dioklecjana przeciw chrześcijanom

11.03.1913 – ks. Leon Sachs (1877-1947), honorowy obywatel Miasta, został proboszczem w Turku

13.03.1913 – w Warszawie zmarł Walery Przyborowski (ur. 1845), powieściopisarz, dziennikarz i historyk, uczestnik powstania styczniowego

1733.03.13 – w Bristal (Anglia) urodził się Joseph Priestley (ur. 1733), angielski chemik, filozof, duchowny i pedagog. Odkrył tlen, amoniak, tlenek węgla, chlorowodór, kwas siarkowy, tlenek siarki(IV), tlenek azotu, uzyskał wodę sodową, podtlenek azotu. Założył w Ameryce pierwszy kościół unitariański.

16.03.1973 – w Leuenberg pod Bazyleą podpisano Konkordię Leuenberską

19.03.1813 – urodził się David Livingstone (zm.1873), szkocki podróżnik, lekarz i misjonarz, badacz Afryki, zmarł  30.04.1873

23.03.1663 – w Lubece  urodził się  August Hermann Francke (zm. 1727), teolog, pedagog, działacz pietystyczny, założyciel zakładów wychowawczych, szkoły misyjnej, drukarni i księgarni.

23.03.1903 – zmarł August Schroeiber (ur. 1839), misjonarz na Sumatrze

27.03.1953 – w Lyonie zmarł Paul Couturier (ur. 1880), działacz ekumeniczny, pionier Tygodnia Modlitwa o Jedność Chrześcijan

Z kazań ks. Jana Lasoty

 Podnoszę oczy moje w górę i patrzę w niebo: tam widzę moją ojczyznę wieczną, mój ojcowski dom, tam oglądam mego Zbawiciela po prawicy Bożej, który mnie kiedyś przywita słowami: Pójdź duszo skołatana i strapiona, spocznij na moim łonie, złóż swą ziemską powłokę, pójdź ze mną na złociste pola wieczności, oglądaj wspaniałość nieba!

Oto tajemnica szczęśliwego życia. Kto tak żyje, kto nie patrzy tylko pod siebie i naokoło siebie na cierpienie, krzywdę, brzydotę, lecz patrzy w górę w niebo, ten spokojny i szczęśliwy nawet wśród cierni i trosk, pośród burzy i zawieruchy życia.

„Strażnica Ewangeliczna” 1949, nr 10, s. 2

***

Jezus naszym sternikiem, naszym hasłem.. Jeśli chcemy płynąć bezpiecznie, nasze życie musi być przepojone miłością ku Niemu i musi być umocnione wiara i ufnością w Niego, w Jego pomoc i miłosierdzie.

„Strażnica Ewangeliczna” 1949, nr 1, s. 2

***

Harmonia dusz, melodia serc, miłość, braterstwo zależne są od tego, czy człowiek potrafi ujarzmić swe namiętności, wyrzucić zło, które w nim siedzi, poznać ideał prawdziwego człowieczeństwa, nakreślony przez Chrystusa Pana i tym ideałem wypełnić swe serce, swą duszę.

 „Strażnica Ewangeliczna” 1949, nr 4, s. 1

***

Nie Bóg potrzebuje człowieka, ale człowiek potrzebuje Boga. Potrzebuje Go jako źródła swojej siły, jako źródła pokoju w zawieruchach życia, w rozterkach serca. Człowiek oparty w Bogu staje się zahartowany na wszelkie przeciwności, jak dąb wśród wichrów na stokach górskich i z Bożą pomocą potrafi przemóc i przełamać największe trudności. Życie w Bogu daje siły, dzięki którym utrzymać się możemy na wzburzonych galach tego życia.

„Strażnica Ewangeliczna” 1949, nr 6, s. 1

***

Rany Zbawiciela to balsam gojący rany naszego serca, naszej duszy, naszego sumienia. Krzyż to przystań pokoju dla wielu, których dręczy niepokój, piecze sumienie, ogarnia lęk i trwoga na wspomnienie popełnionej winy i występku. Krzyż to deska ratunku dla wielu rozbitków, unoszących się na wzburzonym morzu życia.

„Strażnica Ewangeliczna” 1949, nr 6, s. 2

***

Groby nasze to tylko chwilowe, liche posłanie, chwilowy postój, chwilowy sen, z którego zbudzi nas Zmartwychwstały w dzień ostateczny. Bo gdzie On jest, tam straciła śmierć moc swoją, tam nie ma ziemi, prochu, próchna, tam jest zmartwychwstanie i jest żywot.

 „Strażnica Ewangeliczna” 1949 nr 8, s. 2

Publikacje ks. Jana Lasoty w „Strażnicy Ewangelicznej”

Bezimiennym : [w.], 1947, nr 20, s. 5

Czy nie próżna trwoga? : [w.], 1947, nr 15/16, s. 5

Dlaczego cierpienie? (J 9,1-3), 1952, nr 3, s.21-22

Duszo chwal Pana (Ps 103,1-2), 1952, nr 1, s. 1-2

Jezus (Łk 2,2), 1949, nr 1, s. 1-2

Miłość braterska, 1949, nr 4, s. 1-2

Na groby : [w.], 1950, nr 22, s. 6

Na nowym starcie (Obj 1,17), 1962, nr 1, s. 1-2

Na Słowo Pańskie! (Łk 5,1-11), 1951, nr 14, s. 1-2

Niedziela perła dni, 1949, nr 13/14, s. [brak]

On żyje! (J 14,19), 1949, nr 8, s. 1-2

Ostatnia szychta : [w.], 1946, nr 7, s. 6

Pamięci zmarłych: [w.], 1952, nr 22, s. 295

Patrz w górę! (Łk 24,50-51), 1949, nr 10, s. 1-2

Pójdźmy z podziękowaniem (Ps 107,1), 1950, nr 19, s. 2

Skosztujcie a dziękujcie! (Ps 34,9), 1953, nr 17, s. 234-235

Spocznij i bądź wdzięczny (5 Mż 33,27), 1967, nr 1, s. 1-2

Ugory, 1947, nr 1, s. 5-6

W krzyżu ratunek (2 Kor 5,21), 1949, nr 6, s. 1-2

Z nami Jezus (Łk 8,25-26), 1951, nr 1, s. 1-2

Zgon i pogrzeb chrześcijanina, 1954, nr 22, s. 323-324

Żeglarz : [w.], 1947, nr 21, s. 2 

Ks. Jan Lasota (1883-1973)

Ks. Jan Lasota
(1883-1973)

140. rocznica urodzin, 
190. śmierci

duchowny ewangelicki, działacz narodowy i społeczny, pracował w parafii Jaworze, założyciel lub współzałożyciel polskich narodowych i kulturalno-oświatowych organizacji miejscowych w okresie międzywojennym (Macierz Szkolna, Stowarzyszenie Robotnicze „Siła”, Związek Obrony Kresów Zachodnich i in.), inicjator założenia polskiej prywatnej szkoły ludowej w Jaworzu Średnim.

***

Ks. bp Andrzej Wantuła charakteryzował postać ks. Lasoty następująco:

„Treść, która wypełniała długi żywot śp. ks. Jana Lasoty, była bogata i różnorodna. Był człowiekiem z gruntu prawym. Miał dobre, wrażliwe na cudze potrzeby serce. Było w nim coś żywiołowego, co go pchało do czynu, co nie pozwalało mu spocząć. Oddany całą duszą Kościołowi i gdziekolwiek trzeba było, zawsze był gotów służyć. (…) Do ostatnich dni interesował się żywo wszelkimi sprawami Kościoła i brał udział w uroczystościach kościelnych. Zadziwiał, a niekiedy zawstydzał młodych swoją niewygasającą gorliwością i żywotnością w służbie Pana Kościoła.
Był też znakomitym kaznodzieją i mówcą, który – gdy zaszła potrzeba – potrafił ratować  sytuację i bez dłuższego przygotowania iść na ambonę. Posiadał bowiem również dar słowa.”

Kalendarium życia i działalności

22.02.1883 - ­urodził się w Bystrzycy rodzinie robotnika huty trznieckiej Jana i Zuzanny

1909 – ukończył studia teologiczne we Wiedniu

14.10.1909 – przed Komisją Konsystorką w Skocziwie zdał egzamin kościelny

09.03.1910 – został powołany na stanowisko proboszcza parafii ewangelickiej w Jaworzu

17.04.1910 – odbyła się jego ordynacja, której dokonał śląsko-morawski superintendent, ks. Andrzej Krzywoń,pracowałjako duszpaterz w Morawskiej Ostrawie

1910-1932 – proboszcz parafii ewangelicko-augsburskiej w Jaworzu

18.08.1918 – zwarł związek małżeński z Katarzyną Cienciała, jedyny syn Roman zginął w czasie drugiej wojny światowej

1919 – uczestniczył w akcji plebiscytowej na Śląsku (przewodniczący Polskiego Komitetu Plebiscytowego dla Jaworza, Jasienicy i Rudzicy)

1929-1932 – sprawował urząd wójta gminy w Jaworzu

1932-1939 – był katechetą w Cieszynie, powołany na ten urząd przez ks. Karola Kulisza oraz redaktorem kościelnego pisma „Ewangelik” wydawanego w Czeskim Cieszynie.

01.09.1939 – okupant zmusił go do opuszczenia Jaworza. Ukrywał się u ks. Kisiały w Cieszynie 

24.04.1940 – aresztowany przez gestapo, osadzony w więzieniu w Cieszynie, skąd został przewieziony do obozu koncentracyjnego w Skrochovicach, następnie do KL Dachau i KL Mauthausen-Gusen. Zwolniono go 5 września 1940

1945-1961 – ponownie pracował w parafii ewangelickiej w Jaworzu (1945-1951 – proboszcz administrator, 1951-1961 – proboszcz parafii)

15.11.1973 – zmarł w Jaworzu

Zmarł Szewach Weiss (1935-2023)

 20 lat temu Szewach Weiss odwiedził Pszczynę

Szewach Weiss urodził się w Borysławiu dnia 5 lipca 1935, zmarł 3 lutego 2023 w Tel Awiwie. Był izraelskim politologiem, politykiem i dyplomatą, profesorem nauk politycznych. W latach 1981-1999 posłem do Knesetu oraz jego przewodniczącym (1992-1996). W latach 2001-2003 pełnił urząd ambasadora Izraela w Polsce. Kawaler Orderu Orła Białego.

11 i 12 marca 2003 roku Szewach Weiss przebywał na dwudniowej wizycie w Pszczynie, w czasie której m.in. odwiedził parafię ewangelicko-augsburską w Pszczynie. O godz. 17:30 w kościele ewangelickim na usytuowanym na pszczyńskim rynku odbyła się ekumeniczna modlitwa o pokój z udziałem ambasadora Szewacha Weissa, przedstawicieli Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Katowicach, ks. bp. Pawła Anweilera i ks. bp. Tadeusza Szurmana oraz księży ewangelickich i katolickich, przybyłych parafian.

W relacji zamieszczonej w „Głosie Pszczyńskim” 2003 nr 6 możemy przeczytać, że Pszczyna podobała mu się, a to co go uderzyło, to flaga powiewająca na budynku Urzędu Miasta. „Potraktował to w kategoriach pewnego rodzaju odwagi”. W odpowiedzi usłyszał: „Nie mieliśmy najmniejszej wątpliwości, co do tego, że ta flaga powinna na budynku urzędu zawisnąć obok polskiej”.

W tym samym numerze w wywiadzie „Ziemia i chmury” Szewach Weiss powiedział:

„Ambasadora Izraela w Polsce to nie tylko dyplomata, to nie tylko przedstawiciel żywych. To coś więcej. Może to jest nieoficjalne, ale legalne przedstawicielstwo naszej wspólnej historii”.

Na pytanie czym dla Niego jest spotkanie w kościele ewangelickim, odpowiedział: „Będę sentymentalny, ale to jest miłość. Miłość z waszym narodem. Tak właśnie zapamiętam ten wieczór.”

„Chciałem tu wrócić. Nie wstydzę się tego. Nie wiem, na jak długo, ale chciałem wrócić. Mieszkałem tutaj dawno, teraz mam własny kraj, własną rodzinę, inny świat. Chciałem to wrócić. Ale teraz jestem z Izraela, nie z Polski”.

 

Daty w kalendarzu

 Luty 2023

04.02.1873 – w Younstown (USA) urodził się George Bennard (zm. 1958), kapitan, członek Armii Zbawienia, kaznodzieja, ewangelista,  pieśniarz, autor ok. 350 pieśni, m.in. „Tam na wzgórzu wśród skał stary krzyż ongiś stał”

05.02.1823 – w Ustroniu urodził się Jan Śliwka (zm. 1874), pedagog, autor pierwszych polskich podręczników na Śląsku Cieszyńskim, kierownik szkoły ewangelickiej w Cieszynie

06.02.1913 – w Goleszowie urodził się ks. Emil Kowala (zm. 1976), katecheta, pracował kolejno w parafiach: Ustroń, Kraków, Świętochłowice, Goleszów, Szczytno, Łódź, Hołdunów, Mysłowice, Szopienice, Sosnowiec, Żory

09.02.1953 – dekret Rady Państwa PRL „O tworzeniu, obsadzaniu i znoszeniu duchownych stanowisk kościelnych”

14.02.1473 – urodził się Mikołaj Kopernik, astronom polski

16.02.1823 – w Nieborach na Zaolziu urodził się Paweł Oszelda (zm. 1864), lekarz, działacz narodowy na Śląsku Cieszyńskim

17.02.1913 – w Orzegowie (parafia Wieluń) urodził się w Stanisław Besler (zm. 1995), współorganizator polskiej parafii w Cambridge, członek Rady Parafialnej, delegat na Synod Polskiego Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego na Obczyźnie, żołnierz gen. Maczka

22.02.1883 – urodził się ks. Jan Lasota (zm. 15.11.1973), duchowny, proboszcz parafii w Jaworzu, działacz narodowy i społeczny

23.02.1963 – działalność rozpoczęła ewangelicka rozgłośnia „Głos Ewangelii” w Abisynii

23.02.1913 – w Warszawie urodziła się Irena Heintze (zm. 2011), diakon, redaktor naczelna dwutygodnika „Zwiastun” (1954-1967), pracownik Konsystorza, powojenny opiekun parafii mazurskich

24.02.303 – Cesarz Dioklecjan wydał edykt przeciwko chrześcijanom

25.02.1903 – w Ustroniu urodził się Jerzy Cieńciała (zm. 1986), współzałożyciel Towarzystwa Polaków Ewangelików na Górnym Śląsku i Zrzeszenia Ewangelików Polaków w Wielkiej Brytanii, publicysta

26.02.1943 – w Majdanku zmarł ks. Józef Nierostek (ur. 1901), drugi proboszcz w Cieszynie, założyciel Związku Młodzieży Ewangelickiej, redaktor „Posła Ewangelickiego” i „Głosu Młodzieży Ewangelickiej”

28.02.1933 – urodził się Jerzy Ernst (zm. 2014), kurator parafii w Zgierzu, delegat do Synodu diecezji warszawskiej, członek 10. Synodu Kościoła