Myśl teologiczna ks. Jana Grossa

     Ks. Jan Gross pozostawił bogaty dorobek pisarski. Składa się on z prawie 400 artykułów opublikowanych w czasopismach kościelnych zarówno luterańskich jak i katolickich. To również oprawione rękopisy kazań oraz wydruki komputerowe artykułów i kazań, które pisał do końca życia, nawet wtedy, gdy stan zdrowia nie pozwalał mu czynnie odprawiać nabożeństw. Pisał swoje przemyślenia na wyznaczone niedzielne perykopy, przesyłał je swoim znajomym, a także księżom tym, którzy dopiero rozpoczęli pracę w Kościele i tym starszym również.

Po latach z nostalgią wspominam tamten czas. W pamięci mojego komputera do dzisiaj znajduje się katalog zatytułowany „Gross Jan Ksiądz”, w którym zapisane są wszystkie teksty i zdjęcia nadsyłane przez ks. Jana Grossa. Zajrzałam tam przy okazji rocznicowego wspomnienia. Moją uwagę zwrócił tekst o Sakramencie Komunii Świętej, którego fragmenty poniżej cytuję:

 

Ks. Jan Gross

LUTERAŃSKA NAUKA O EUCHARYSTII

W teologii luterańskiej „Sakrament to obrzęd święty ustanowiony przez samegoJezusa Chrystusa, w którym pod widzialnymi znakami udzielana jest niewidzialna łaska Boża.”

Na pytanie: „Co to jest Sakrament Ołtarza?”, ks. dr Marcin Luter w swoim Małym Katechizmie odpowiada: „Jest to prawdziwe ciało i prawdziwa krew Pana naszego Jezusa Chrystusa, pod chlebem i winem nam chrześcijanom do spożywania i picia przez samego Chrystusa ustanowione.” Luter ani na chwilę nie wątpił, że w tym Sakramencie jesteśmy uczestnikami prawdziwego ciała i krwi Chrystusa, że w nim realnie, substancjalnie i rzeczywiście obecny jest ukrzyżowany i zmartwychwstały Jezus Chrystus. Dla Lutra i dla jego współwyznawców „w”, „z”, „pod” postaciami chleba i wina jest obecny prawdziwie, realnie i substancjalnie Jezus Chrystus ukrzyżowani i zmartwychwstały. On w Wieczerzy Świętej jest obecny nie tylko subiektywnie we wierze, ale także obiektywnie w chlebie i winie. Z istniejących w starożytnym Kościele dwóch nauk o Eucharystii – „transsubstancjacji” i „konsubstancjacji”, Kościół katolicki na soborze laterańskim w roku 1215 przyjął naukę o transsubstancjacji, a luteranizm przyjął naukę o konsubstancjacji.

Na tej podstawie Kościół luterański naucza w Dużym Katechizmie: „W sprawie transsubstancjacji (przemiany substancji elementów) w ogóle nie bierzemy pod uwagę sofistycznego, chytrego wymysłu, dzięki któremu zmyślają, że chleb i wino wyzbywają się chytrego zatracają swoją naturalną substancję i że zachowuje się tylko kształt i barwa chleba, a nie pozostaje on chlebem prawdziwym. Bardzo dobrze, bowiem zgadza się z Pismem św. to, że chleb jest obecny i nim pozostaje, jak sam Paweł to określa: "Chleb, który łamiemy" (I Kor.10,16), i dalej: "Tak niechaj je z chleba" (I Kor. 11,28).”

Oczywiście księgi wyznaniowe luteranizmu mocno podkreślają konieczność udzielania wszystkim Eucharystii pod dwiema postaciami, jak ją ustanowił Chrystus i nakazał: „Pijcie z niego wszyscy.” Dogmatyka luterańska, zwłaszcza Chrystologia naucza, że na podstawie nauki o „Ubiquitas Corporis Christi” – „wszechobecności ciała Chrystusowego”, ciało Chrystusa jest wszechobecne, a więc także w chlebie i winie poświęconym Słowem Chrystusa wypowiedzianym w Wieczerniku, które wypowiada z rozkazu i w miejsce Chrystusa, jako „repesentant Christi personam” (Apologia Konfesji Augsburskiej art. VII pkt 28.), a więc ustanowiona przez Kościół poprzez modlitwę do Ducha Świętego i włożenie rąk biskupa osoba (powołana „rite vocatus”). (…)

CZYM JEST DLA LUTERAN EUCHARYSTIA?

Ona odnawia wspólnotę z ukrzyżowanym i zmartwychwstałym Chrystusem, jest zapewnieniem życia wiecznego, daje odpuszczenie grzechów i zbawienie, ale też jest Sakramentem, który odnawia wspólnotę pomiędzy braćmi i siostrami Jezusa Chrystusa (Ew J 6,53-57). Eucharystia jest Wieczerzą jedności pomiędzy poszczególnymi wierzącymi, a całym Kościołem. Dlatego nigdzie podział Kościoła nie jest tak boleśnie odczuwalny jak właśnie podczas wspólnej Komunii Świętej. Dla luteran Sakrament ten „daje przedsmak życia wiecznego, a (…) przeszłe i przyszłe wydarzenie zbawcze staje się dla nas teraźniejszością.”

Dlatego w luterańskiej liturgii eucharystycznej często wypowiadane są słowa jednej z 15 modlitw eucharystycznych: „Prosimy Cię: Poświęć nas sobie na własność, zachowaj w jednomyślności i braterstwie, w pokorze i cierpliwości. Buduj Kościół Swój, jedyny, święty, powszechny, zgromadź w nim wiernych ze wszystkich stron świata i ze wszystkich narodów, i daj nam oglądać jasność oblicza Twego na wieki, gdy powtórnie do nas przyjdziesz. Przemija, bowiem świat, ale trwa Królestwo Twoje na wieki. Dlatego prosimy: Przyjdź rychło, Panie!” (…)

W Konfesji Augsburskiej jest, bowiem napisane: „Kościoły nasze uczą o Wieczerzy Pańskiej, że ciało i krew Chrystusa są prawdziwie obecne i rozdzielane spożywającym obecnego w Wieczerzy Pańskiej; inaczej nauczających odrzucają.” Dopuszczeniem do Eucharystii jest konfirmacja lub konwersja (przyjęcie do wspólnoty Kościoła), choć teologicznie jest nim niewątpliwie Chrzest święty. (…)