Ks. senior PAWEŁ NIKODEM – wspomnienie w 71. rocznicę śmierci

 

Ks. Paweł Nikodem
(1878-1954)

 duchowny ewangelicki, proboszcz parafii w Ustroniu, publicysta, działacz społeczny, w czasie drugiej wojny światowej, więzień obozów koncentracyjnych, zwierzchnik diecezji śląskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce, członek zespołu redakcyjnego „Posła Ewangelickiego”, następnie jego wydawca i redaktor, członek Towarzystwa Miłośników Ustronia, prezes Związku Polskiej Młodzieży Ewangelickiej. Ponadto budowniczy Domu Młodzieży „Prażakówka” w Ustroniu, Domu Wypoczynkowego „Księżówka” w Wiśle, kaplicy cmentarnej w Cisownicy, kaplicy w Górkach Wielkich. Zaangażowany w prace Związku Polskim Towarzystw i Zborów Ewangelickich w Polsce.

 Kalendarium życia i działalności

10.03.1878 – w Gródku na Zaolziu urodził się Ks. Paweł Nikodem

1893-1900 – uczęszcza do gimnazjum w Cieszynie

1901 – zdał maturę, następnie odbywał służbę wojskową

1901-1906 – studiował na wydziale prawa, filozofii i teologii w Wiedniu

22.12.1906 – w Skoczowie odbyła się jego ordynacja, został skierowany do służby jako wikariusz ks. Jerzego Janika do Ustronia

1907 – zostaje administratorem parafii w Ustroniu

25.03.1908 – został wybrany proboszczem zboru ustrońskiego, służbę pełnił z przerwą wojenną do końca swego życia, tj. do 1954 roku

1908-1940 – proboszcz Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Ustroniu

1907-1940 – prowadzi Ewangelicki Dom Sierot wraz z ochronką, wspiera i gromadzi środki dla założonych przez ks. Karola Kulisza Zakładów Eben-Ezer w Dzięgielowie.

1919-1939 – wydawca „Kalendarza Ewangelickiego”

 od 1919 – publikuje kazania i artykuły „Pośle Ewangelickim”, w jedynym na Śląsku Cieszyńskim tygodniku ewangelickim

1923 – współzałożyciel, a od 1931 Prezes Stowarzyszenia Ewangelickich Księży w Polsce

1926 – założył Spółdzielczy Bank Ewangelicki

1926-1939 i 1945-1954 – Prezes Bratniej Pomocy im. Gustawa Adolfa

1927-1928 – Prezes Związku Polskiej Młodzieży Ewangelickiej

1937-1940 – Senior Diecezji Śląskiej

1937-1939 – członek Synodu Kościoła i Prezes Wydziału Synodalnego

1933-1938 – redaktor „Posła Ewangelickiego”

kwiecień 1940 – aresztowany i więziony w obozie w Dachau i w Mauthausen-Gusen

sierpień 1942 – zwolniony z obozu. Przebywa najpierw w Lipowcu a następnie w rodzinnym Gródku

11.05.1945 – wraca do Ustronia i ponownie obejmuje służbę w swojej parafii w Ustroniu, którą przerywa nagła śmierć w styczniu 1954 roku

1945-1954 – Senior Diecezji Cieszyńskiej

1945-1954 – rozwija pracę młodzieżową i chóralną, organizuje fundusz stypendialny dla studentów teologii, wspiera Zakłady Opiekuńcze Eben-Ezer w Dzięgielowie, rozwija działania Bratniej Pomocy im. Gustawa Adolfa

19.01.1954 – zmarł nagle podczas odprawiania pogrzebu w Brennej. Spoczął na cmentarzu ewangelickim w Ustroniu.

 Biobibliografia

1. 25-lecie ordynacji ks. P. Nikodema, „Głos Ewangelicki” R. 12(1931), nr 50,  s. 3

2. Jubileusz ks. pastora P. Nikodema, „Głos Ewangelicki” R. 13(1932), nr 1, s. 2

3. Michejda O.: Ks. Paweł Nikodem, „Strażnica Ewangeliczna” 1954, nr 5, s. 71-73

4. Michejda O.: Ks. Paweł Nikodem, „Kalendarz Ewangelicki” R. 68(1955), s. 162-166

5. Pan zawołał sługę swego,  „Kalendarz Ewangelicki” R. 68(1955), s. 160-161

6. Pan zawołał sługę swego : [śp. P. Nikodem],  „Strażnica Ewangeliczna” 1954, nr 5, s. 71

7. Rostworowski E. [red. nacz]: Polski słownik biograficzny. T. 
     23]. Wrocław [i in.], 1978, s. 122-123

8. Szeruda Jan: Ks. Paweł Nikodem : 1878-1954,  „Strażnica Ewangeliczna” 1954, nr 4, s. 50-53

9. Z żałobnej karty [śp. Maria Magdalena z Janików
    Nikodemowa] : Ustroń, „Strażnica Ewangeliczna” 1950, nr
    9, s. 11

Publicystyka ks. Pawła Nikodema

1. Ciało Chrystusowe (1 Kor 12,27) : [kazanie wygłoszone na otwarcie III Zjazdu polsko-ewangelickiego w Warszawie, „Jednota” 1926, nr 6, s. 85-87

2. Kazanie na 1. Niedzielę po Epifanii, „Słowo Żywota” R. 7(1915), nr 1, s. 254-255

3. O istocie organizacji, „Ewangelik Górnośląski” R. 3(1934), nr 11, s. 8

4. Wizyta pożegnalna w Betanii seniorostwa Kuliszów. „Strażnica Ewangeliczna” 1947, nr 2/3, s.  12-13

5. Wy jesteście ciałem Chrystusowym i członkami, każdy z osobna (1 Kor12,27), „Głos Ewangelicki” R. 7(1926), nr 25, s. 1-2