Godna pamięć o Bogu i historii : Ksiądz Jerzy Heczko (1825-1907) z Ligotki Kameralnej

200. rocznica urodzin ks. Jerzego Heczki oraz
160 lat "Kancjonału, czyli śpiewnika dla chrześcijan ewangelickich”

Ks. Jerzy Heczko
(1825-1907)

duchowny ewangelicki, pisarz religijny, autor pieśni kościelnych, działacz narodowy, twórca jednego z najpopularniejszych polskich kancjonałów ewangelickich.
Uczył się w Cieszynie, w Kieżmarku i Lewoczy. Absolwent seminarium nauczycielskiego w Modrej koło Bratysławy.
Ojciec Lotara i Alfreda, entomologów.

Życie i działalność ks. Jerzego Heczki

14.05.1825 – urodził się w Łyżbicach k. Cieszyna (obecnie Czeska Rep.), w rodzinie Jerzego Heczki, robotnika i Marii Supik.

1849 - będąc kandydatem teologii wydał drukiem pod pseudonimem J. H. Prawdowski swoje pierwsze kazania zatytułowane „Pierwiastki”.

1849 – odbywał studia teologiczne w Wiedniu i w Szwajcarii

1851 – w Cieszynie ukazała się broszura jego autorstwa pt. „Katolictwo i ewangelictwo”,

1851 – urodził się syn Lotar (1851-1885), inżynier, entomolog, który zmarł w trakcie podróży naukowej w Brazylii

1852 – został ordynowany na duchownego Kościoła Ewangelickiego

1852-1854 – pracował jako duchowny w Stadle (pow. nowosądecki)

1854 – w Stadle k. Muszyny urodził się drugi syn Alfred (1854-1933), nauczyciel główny w ewangelickim seminarium nauczycielskim w Bielsku (1879-1895) i państwowym seminarium nauczycielskim w Cieszynie (1895 lub 1896 -1916). W 1920 r. zamieszkał w Ligotce Kameralnej, gdzie prowadził badania entomologiczne, autor artykułów w prasie i wydawnictwach naukowych, redaktor wiedeńskiego czasopisma „Wiener Entomologische Zeitung” (1901-1933)

1855-1858 – następnie pracuje w Nowym Gawłowie k. Bochni

1859-1907 – proboszcz w Ligotce Kameralnej na Zaolziu

1860 – wydał drukiem „Modlitewnik”

1864 – wydał 18 pieśni w języku polskim, w tym 8 dotyczyło męki i śmierci Chrystusa, zaś 10 – Zmartwychwstania.

1865 – w Cieszynie wydał „Kancjonał, czyli śpiewnik dla chrześcijan ewangelickich”, który w ciągu 120 lat doczekał się aż 23 wydań, ostatnie pojawiło się w 1983. Zawierał 722 pieśni i 16 modlitw, a drukowany został gotykiem.

1876-1877 – redagował dwutygodnik „Ewangelik”, którego był jednym z współtwórców

1881-1890 – prezes Towarzystwa Ewangelickiej Oświaty Ludowej w Cieszynie

11.05.1907 – zmarł w Ligotce Kameralnej

Biobibliiografia

Badura J.: Citara Sanctorum ks. Jerzego Trzanowskiego i kancjonał ks. Jerzego Heczki, „Luteranin. Kwartalnik Parafii Ewangelickich w Wiśle i Istebnej” 2015, nr 1(47), s. 8-9.
Badura J.: Kancjonał ks. Jerzego Heczki : 150 rocznica pierwszej edycji kancjonału. „Ewangelik” 2015, nr 3, s. 82-88
Bazydło J.: Heczko Jerzy. [w:] Walkusz J. (red. nacz.): Encyklopedia katolicka. T. 6. Lublin 1993, szp. 612
Bocek P.: Ks. Heczko – jego kancjonał. „Zwiastun” 1965, nr 23, s. 308.313
Broda J.: Główne dzieło ks. Jerzego Heczki. „Strażnica Ewangeliczna” 1957, nr 17, s. 254-257
Broda J.: Ks. Jerzy Heczko a rok 1948. „Strażnica Ewangeliczna” 1948, nr 19/20, s. 10-11
Buzek A.: 90-lecie Kancjonału ks. Heczki. „Strażnica Ewangeliczna” 1955, nr 16, s. 237-239
Gross J.: Kancjonały, śpiewniki kościelne : z czego śpiewali polscy luteranie w XX w.? „Zwiastun” 1997, nr 8, s. 12-14
Heczko Jerzy Bogusław, [w:] Gadacz T., Milerski B. (red. nauk.): Religia. Encyklopedia PWN. T 4. Warszawa 2002, s. 336
Heczko Jerzy Bogusław, [w:] J. Golec, St. Bojda: Słownik biograficzny Ziemi Cieszyńskiej. T. 1, Cieszyn 1993, s.122-123
Heczko Jerzy Bogusław, [w:] J. Szturc: Ewangelicy w Polsce. Słownik biograficzny XVI-XX w., Bielsko-Biała 1998, s. 117-118
J.B.: W stulecie kancjonału cieszyńskiego. „Zwiastun” 1965, nr 13, s. 161-162
J.Sz (ks.): Jubileusz polskiego „Kancjonału” na Śląsku, „Głos Ewangelicki” R. 6(1925), nr 23, s. 3-4
Janik P., Ksiądz Jerzy Bogusław Heczko i jego kancjonał, [w:] Ksiądz Jerzy Bogusław Heczko i jego kancjonał, oprac. W. Sosna , Cieszyn 1991, s. 14-30.
Kancjonał ks. Heczki : rozdział z obszerniejszej monografii. – „Kalendarz Ewangelicki” R. 60(1947), s. 37-42
Ks. Heczko, „Kalendarz Ewangelicki na rok przestępny 1908”, wydany przez grono pastorów i nauczycieli, Cieszyn, R. 27(1907), s. 72-76
Ks. Jerzy Heczko, „Przyjaciel Ludu” R. 23(1907), nr 11, s. 82-84
Ksiądz Jerzy Heczko. „Zwiastun” 1977, nr 24, s. 380
Nasz kancyonał, „Przyjaciel Ludu” XXII: 1906, nr 8, s. 59-62
Obchód stuletnich urodzin śp. ks. Jerzego Heczki, „Poseł Ewangelicki” 1925, nr 22, s. 1.
Puczek J., Sosna Wł.: Bez śladów historii : echa artykułu. „Zwiastun” 1990, nr 19, s. 171-172 Mowa m.in. o odsłonięciu tablicy upamiętniającej twórcę Kancjonału, ks. Jerzego Heczkę
Puczek J.: 125[sto dwadzieścia pięć] lat Kancjonału księdza Jerzego Heczki. „Zwiastun” 1990, nr 19, s. 172-173
Sosna W. (oprac.): Ksiądz Jerzy Bogusław Heczko i jego kancjonał, Cieszyn 1991.
Stulecie kancjonału : Ligotka kameralna. „Zwiastun” 1965, nr 22, s. 299
T.W. (ks.): Nasze kancjonały. „Zwiastun” 1976, nr 20, s. 308-309