poniedziałek, 22 maja 2023

Liturgiczny obraz życia religijnego ewangelików w Polsce. Cz. 1

Kaplica ewangelicka w Kisielowie,
filiał parafii w Goleszowie


Rok kościelny wyznacznikiem życia duchowego




Ewangelickie nabożeństwo

We wprowadzeniu do cyklu „Nasze nabożeństwo” ukazującego się w „Zwiastunie Ewangelickim” w roku 2004 nabożeństwo ewangelickie nazwano „sercem i ośrodkiem życia religijnego”. Według liturga, ks. Jana Grossa (1938-2014) nabożeństwo to „dialog Pana ze swoim ludem i ludu ze swoim Panem”. W „Zarysie ewangelickiej etyki teologicznej” Witold Benedyktowicz (1921-1997) wymienia elementy strukturalne nabożeństwa, jak: „zgromadzenie, zejście się wiernych w jednym miejscu, adoracja, uwielbienie Boga, zwiastowanie Słowa i posłanie, misja wiernych, którą mają pełnić w świecie”. W czasie nabożeństwa zbór zgromadzony w kościele stanowi społeczność aktywnie uczestniczącą w oddawaniu czci Bogu poprzez wspólny śpiew, modlitwę i dialog liturgiczny z duchownym oraz budowanie się Słowem. Nabożeństwo z Sakramentem Ołtarza, w którym Chrystus jest obecny realnie i substancjalnie, jednoczy wszystkich uczestników a udział w nim wypływa z potrzeby wiary.

Rok kościelny

Kościół chrześcijański ustanowił rok kościelny, który decyduje o charakterze nabożeństwa, którego wzorce zostały zaczerpnięte z okresu wczesnochrześcijańskiego. Rok kościelny to chrześcijańska podziałka czasu ustalona przez Kościół, w której przedstawione są dzieje zbawienia. Składa się z półrocza Pana (część świąteczna) i półrocza Kościoła (część bezświąteczna). Określenie w luteranizmie pojawiło się pod koniec XVI w. W okresie Reformacji Marcin Luter dokonał jego reformy, która polegała na usunięciu wszystkiego, co dotyczyło „ofiary”. Porządek ewangelickiego nabożeństwa zawarty jest w „Śpiewniku Ewangelickim” (2002 i nast.). Uwzględnia on introit, hasło biblijne tygodnia lub dnia, pieśni tygodnia, liturgiczne czytanie biblijnego tekstu (perykopy I-III) i teksty kazalne (perykopy I-VI). Analiza introitów wskazuje na to, że liturgia każdego nabożeństwa jest inna. Składa się z Liturgii Słowa i Liturgii Sakramentu Ołtarza. Podział według roku kościelnego sprawia, że poruszane są prawdy biblijne i tematy teologiczne dotyczące dzieła zbawczego dokonanego w Jezusie Chrystusie. Należy podkreślić, że życie religijne luteran ściśle łączy się z przezywaniem świąt związanych z Adwentem i Bożym Narodzeniem, z czasem pasyjnym (Wielkim Piątkiem) i Wielkanocą oraz pozostałymi ważnymi świętami roku kościelnego (Święto Żniw, Pamiątka Reformacji, Dzień Pokuty i Modlitwy i in.).

Szkółka Niedzielna

W Kościele Ewangelicko-Augsburskim odprawiane są nabożeństwa niedzielne, świąteczne i tygodniowe. Szczególną formą jest tzw. szkółka niedzielna przeznaczona dla dzieci, w czasie której dzieci uczestniczą wraz z dorosłymi w liturgii wstępnej. Następnie udają się do salki parafialnej na wykład Słowa Bożego dostosowany do percepcji umysłowej dzieci.



Bibliografia:

Below J., Legendź M. (red.): Świadectwo wiary i życia. Kościół Luterański w Polsce wczoraj i dziś, Bielsko-Biała 2004

Benedyktowicz W.: Co winniśmy czynić. Zarys ewangelickiej etyki teologicznej, Warszawa 1993, s. 223

Części zmienne nabożeństwa (964), W: Śpiewnik Ewangelicki, Bielsko Biała 2002, s. 1357.

Gross J., Dialog Pana ze swoim ludem, „Zwiastun Ewangelicki” 2004, nr 1, s. 10-11

Gross J., Nabożeństwo w adwencie, „Zwiastun Ewangelicki” 2004, nr 23, s. 6;

Gross J., Nabożeństwo w roku kościelnym, „Zwiastun Ewangelicki” 2004, nr 22, s. 6-7;

Gross J., Vivere cum ecclesia. Rok Kościelny w Kościele Ewangelicko-Augsburskim, „Ewangelik Pszczyński” 1994, nr 9/10, s. 2-3

Luterańska Agenda Liturgiczna, Cieszyn 2012

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz